Endüstriyel Filtreler / Dr. İbrahim Çakmanus

III Endüstriyel Filtreler: Seçim, Tasarım ve Uygulama Esasları ÖNSÖZ E nerji, günümüz ekonomisinin en önemli girdilerinden birisidir. Ülke- mizin enerji ihtiyacı petrol, doğalgaz ve kömür gibi fosil tabanlı yakıtlarla karşılanmakta olup %75 oranında dışa bağımlıdır. Enerjinin yaklaşık olarak %35’inin sanayide, %35’inin binalarda ve %30’unun ise ulaşımda kullanıldığı tahmin edilmektedir. Ayrıca fosil yakıtların yanması sonucu açığa çıkan CO2 emisyonları ve diğer kirleticiler küresel ısınmaya neden olmaktadır. Kyoto Protokolu ve sonrasında BM İklim Konferansı çalışmaları kapsamında bu etkilerin azaltılması için çalışmalar devam etmektedir. Bu hususlar enerjinin verimli kullanılmasının önemini göster- mektedir. Enerji verimliliğinin önemini ortaya koyan bir başka gelişme de 1990’lı yıllarda ortaya çıkan çevre bilincidir. Bu bilinç, geleneksel enerji üretim ve tüketiminin çevre ve doğal kaynaklar üzerinde yerel, bölgesel ve küresel seviyede olumsuz etkilere sebep olduğunun anlaşılmasına ve bu etkileri azaltmak üzere enerjinin verimli kullanımı ile ilgili çalışmaların desteklenmesine yol açmıştır. Enerji maliyetlerinin ekonomi üzerindeki baskısının ve çevreye olan olumsuz etkilerinin azaltılmasında en ekono- mik çözümlerden birisi olan enerji verimliliği, üretilen mal veya hizmetin miktarını ve kalitesini düşürmeden daha az enerji tüketilmesi şeklinde tanımlanmaktadır. Enerji, üretim maliyetlerini ve rekabeti de etkilediğinden verimlilik artırıcı çalışmalar önemli olmaktadır. Çimento, demirçelik, ahşap, petrol, madencilik, seramik, cam gibi çok sayıda sanayi dalında kullanılan filrelerde kullanılan fanların motor güçleri 4000 kW’lara kadar çıkabilmektedir. Ayrıca toz emisyonları yönünden çevre yönetmeliklerinin gerekliliklerini sağlayabilen torbalı filtrelerin kullanımı giderek yaygınlaşmaktadır. Bu sistemlerde torba temizliği için basınçlı hava kullanılmaktadır. Basınçlı hava ise örneğin elektrik enerjisine göre 8 kat daha pahalı bir enerji türüdür. Bu nedenle olabildiğince verimli kullanılması gerekmektedir. Fan enerjisi ve basınçlı hava enerjisi tüketiminin azaltılması, uygun torba seçimi, çapların uygun biçimde belirlenmesi, az basınç kay- bına sebep olan ventürilerin ve nozulların kullanımı vb. ile sağlanabilir. Bu sistemlerde kapasitenin doğru belirlenmesi, sistem parçalarının optimum boyutlarda seçilerek basınç kayıplarının doğru hesaplanması enerji gider- lerini doğrudan etkilemektedir. Yanma ve kimyasal prosesler sonucu ortaya çıkan kirletici emisyonların çevreye daha az zarar verecek şekilde arıtılmasının yolu toz emisyonların